Często myślimy, że konsumpcja to przede wszystkim zakupy. Tymczasem to właśnie w domu w najwiekszym stopniu objawiają się nasze zachowania konsumenckie. Codziennie zużywamy wodę do kąpieli i w toalecie, włączamy światło, telewizor, komputer, ładujemy telefon.
Racjonalnie zużywaj energię!
- Nie przegrzewaj mieszkania. Obniżenie temperatury pomieszczeń tylko o 1°C może zmniejszyć do 7% rachunek za energię! Przykręcaj termostat tak, by w nocy lub pod Twoją nieobecność temperatura w mieszkaniu nie przekraczała 17°C, a w dzień 20°C.
- Nie zapominaj gasić światła, kiedy go nie potrzebujesz. Pamiętaj jednak, że zgaszenie światła opłaca się jedynie, gdy ponowne jego zapalenie nie nastąpi w ciągu 8 minut. W przeciwnym razie zużywasz o wiele więcej energii przy samym włączaniu światła niż ta sama żarówka zużywa podczas świecenia przez 8 minut.
- Korzystaj z coraz popularniejszych świetlówek kompaktowych. Zużywają one o 80% mniej energii niż tradycyjne, pracując przy tym od 5 do 10 razy dłużej. Wystarczają średnio na 6-8 lat.
- Maluj ściany na jasny kolor. Pomieszczenia wydają się wtedy jaśniejsze i wymagają mniejszej ilości żarówek do oświetlenia. Regularnie czyść oprawy lamp. Ich zanieczyszczenia mogą zmniejszyć skuteczność świetlną od 20% do 50%.
- Jeśli planujesz zakup nowego sprzętu elektrycznego, porównaj wskaźniki zużycia energii podane na etykietach energetycznych. Wybieraj urządzenia charakteryzujące się najwyższą klasą energetyczną (od A do A++).
- Korzystaj ze sprzętów elektrycznych z myślą o oszczędzaniu energii. Korzystaj z pralki i zmywarki, tylko wtedy, gdy są pełne. Instrukcję obsługi pralek informują o maksymalnym załadunku, podając ciężar rzeczy przeznaczonych do prania w stanie suchym.
- Nie umieszczaj urządzeń chłodzących w pobliżu źródeł ciepła lub w miejscu bezpośredniego nasłonecznienia. Aby zapewnić prawidłowy obieg powietrza, pomiędzy tyłem urządzenia a ścianą powinna być kilkunastocentymetrowa przerwa.
- Myj i rozmrażaj lodówkę regularnie. Możesz w ten sposób zaoszczędzić do 30% energii. Nie ustawiaj lodówki na najwyższe chłodzenie. Jeśli temperatura w lodówce jest niższa niż 5°C, będzie ona tylko zużywała więcej energii, a Twoje jedzenie nie zachowa dłużej świeżości. Temperatury chłodzenia od 6°C do 8°C, a zamrażania -18°C są w pełni wystarczające. Nie wkładaj gorącego lub ciepłego jedzenia do lodówki. Niech wcześniej ostygnie. Żywność, która ma być z powrotem umieszczana w chłodziarce, powinna jak najszybciej do niej wrócić zanim się ogrzeje.
- Kiedy robisz sobie coś ciepłego do picia gotuj tylko tyle wody, ile potrzebujesz. Gdyby wszyscy Europejczycy gotowali tyle wody, ile potrzebują, czyli średnio o 1 litr wody dziennie mniej, zaoszczędzona energia mogłaby zasilić jedną trzecią oświetlenia ulicznego w Europie.
- Wyłączaj urządzenia całkowicie z trybu stand-by. Na jedno gospodarstwo domowe to oszczędność rocznie 22 zł i 75 kg CO2, co w skali kraju daje 1 mln ton CO2 mniej. Wyłącz z gniazdka ładowarkę do telefonu, kiedy jej nie używasz.
Oszczędzaj wodę
Dla większości z nas swobodny dostęp do wody pitnej jest czymś oczywistym. Każdego dnia zużywamy olbrzymie jej ilości – gotując, myjąc się, piorąc, zmywając. Tymczasem w wielu miejscach na świecie woda jest jednym z najrzadszych zasobów naturalnych. Szacuje się, że ok. 1,1 miliarda ludzi, stanowiących 18% ludności świata, jest pozbawione dostępu do czystej wody pitnej, a 2,4 miliarda ludzi nie ma dostępu do urządzeń sanitarnych.
Średnio 7% zużywanej przez nas wody pitnej wykorzystywane jest faktycznie do picia i gotowania. 22% wykorzystuje się do zmywania naczyń i prania, 20% w systemach kanalizacji, 39% do kąpieli w wannie i pod prysznicem, a 6% do mycia samochodu i podlewania ogrodu.
- Napraw cieknące krany. Kapiący przez cały dzień kran marnuje około 25 litrów wody. Zakręcaj kran w czasie mycia zębów. W ten sposób możesz zaoszczędzić od 12 do 15 litrów wody. Gdyby wszyscy Europejczycy zakręcaliby kran w czasie gdy myją zęby, to woda w ten sposób zaoszczędzona na przestrzeni roku napełniłaby 6000 basenów olimpijskich!
- Bierz prysznic zamiast kąpać się w wannie. W ten sposób zużyjesz 4 razy mniej wody.
- Postaw na wodooszczędne urządzenia. Warto pomyśleć o zmywarce do naczyń oraz toalecie, która pozwala na dozowanie zmiennej ilości wody do spłukiwania. Pamiętaj, w ten sposób zaoszczędzisz wodę, a w dalszej perspektywie także pieniądze.
- Staraj się uruchamiać pralkę i zmywarkę do naczyń tylko wtedy, gdy są zapełnione. Gdy do wyprania lub umycia masz mniej rzeczy, korzystaj z opcji połowicznego obciążenia tych urządzeń. Umożliwi to zaoszczędzenie nie tylko wody, ale również energii elektrycznej.Nie pierz rzeczy dotąd, aż będą faktycznie zabrudzone.
- Zbieraj deszczówkę. Woda deszczowa jest doskonałą alternatywą dla wody pitnej. Deszczówkę można gromadzić w wiadrach lub innych zbiornikach wystawianych na zewnątrz i używać do podlewania ogrodu lub mycia samochodu.
Nie zanieczyszczaj wody
- Używaj sitka do zlewozmywaka podczas mycia naczyń. Resztki jedzenia na naczyniach przyczyniają się do zanieczyszczenia wody.
- Nie wypuszczaj do kanalizacji substancji chemicznych – żadnych farb, lakierów, środków owadobójczych czy lekarstw. Unikaj wylewania do zlewu oleju – zarówno oleju do smażenia, jak i (ważne!) oleju silnikowego! Produkty te mogą mieć niekorzystny wpływ na proces oczyszczania ścieków, przez niszczenie fauny lub blokowanie rur. Sprawdź, czy w sąsiedztwie są punkty zbiórki lekarstw i olejów, gdzie można wynieść stare lekarstwa czy zużyty olej.
- Używaj ekologicznych środków czystości. Aby dobrze umyć naczynia, najczęściej wystarczy czysta, ciepła woda. Do naczyń tłustych, zamiast zgubnych dla środowiska produktów przemysłu chemicznego, stosuj środki i płyny rozkładalne biologicznie. W Polsce ekologiczne środki czystości są coraz łatwiej dostępne. Możesz zaufać produktom oznaczonym znakiem Eco-label (tzw. kwatkiem), ale możesz też znaleźć produkty spełniające ostrzejsze standardy np. w zakresie organiczności, biodegradowalności czy stosowania produktów ropopochodnych.
Marki dostępne w Polsce to m.in.:
Oktima - pierwsze polskie środki czystości ze znakiem Eco-label;
Sonnet - niewielka niemiecka firma, której wszystkie produkty są certyfikowane jako ekologiczne (Eco Garantie i Eco Control), kryteria dużo ostrzejsze niż Europejski Znak Ekologiczny, m.in. olejki eteryczne i surowce z upraw organicznych, wyprodukowane przy użyciu energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, brak substancji petrochemicznych, 100% biodegradowalność;
Soluvert - francuska marka posiadająca Europejski Znak Ekologiczny, ale stosujące ostrzejsze standardy m.in. składniki w 100% biodegradowalne, opakowania w 100% nadające się do recyklingu, substancje aktywne pochodzenia roślinnego i brak sztucznych barwników.
Dodatkowo ekologiczne środki czystości możesz znależć w internetowym sklepiku ekologicznym:
www.naturo.pl.
Segreguj odpady
Co roku każdy z nas produkuje około 300 kg odpadów rocznie. Opróżnione wiaderko na śmieci to dla większości z nas najczęstsze rozwiązanie problemu zbędnych odpadów. Niestety, to co znika z naszych oczu, nie znika ze środowiska naturalnego. Wyrzucone śmieci jedynie zmieniają miejsce swojego pobytu. Aż 90% naszych odpadów kończy na źle zabezpieczonych składowiskach. Przypuszczalnie każdy, kto przechodził koło takiego miejsca, miał wątpliwą przyjemność wdychania odoru i „podziwiania” zniszczeń w krajobrazie. Przestarzała infrastruktura składowisk sprawia, iż wszelkiego rodzaju trucizny, środki chemiczne, pestycydy przedostają się do gleby, wód podziemnych oraz wody pitnej stwarzając zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt.
Tymczasem ponad 70% zawartości Twojego kosza to surowce wtórne, które nadają się do ponownego przetworzenia, czyli recyklingu. Przed rozpoczęciem recyklingu w domu, zorientuj się jaki system segregacji obowiązuje w twojej okolicy, bowiem wygląd pojemników do recyklingu nie jest w Polsce jednolity.
Co i gdzie wrzucić?
POJEMNIK NA PAPIER
Tu wrzucam:
• gazety i czasopisma
• katalogi
• prospekty
• papier szkolny i biurowy
• książki w miękkich okładkach
• torebki papierowe
• papier pakowy
• pudełka
Tu nie wrzucam:
• zabrudzonego i tłustego papieru oraz tektury
• papieru z folią np. kopert z foliowym okienkiem w miejscu adresata
• papieru termicznego
• książek w twardej okładce
• papieru węglowego
• tektury powlekanej tworzywem sztucznym np. kartonów po mleku i napojach
• kalki oraz papieru przebitkowego
• pieluch jednorazowych
• podpasek
• artykułów i papierów higienicznych
• worków po cemencie
• tapet
Pamiętaj by usunąć zszywki, metalowe i plastikowe części z papierowego opakowania!
POJEMNIK NA TWORZYWA SZTUCZNE
Tu wrzucam:
• plastikowe opakowania oznaczone symbolami PET, HDPE, LDPE, PE, PP
• butelki PET po napojach (najlepiej zgniecione)
• butelki po płynach do mycia
• plastikowe zakrętki
• plastikowe torebki, worki, reklamówki
• plastikowe koszyczki po owocach
Tu nie wrzucam:
• butelek i pojemników po olejach spożywczych, chłodniczych, silnikowych
• butelek po płynach chłodniczych
• pojemników po wyrobach garmażeryjnych
• zabawek
• sprzętu AGD
Wrzucaj czyste opakowania, odkręć butelkę i zgnieć ją przed wrzuceniem!
POJEMNIK NA SZKŁO
Tu wrzucam:
• butelki i słoiki szklane używane do napojów i żywności
• butelki po napojach alkoholowych
• szklane opakowania po kosmetykach
Tu nie wrzucam:
• szklanych talerzy
• porcelany i ceramiki
• luster
• szkła okiennego
• żarówek
• lamp neonowych
• reflektorów
• szkła ognioodpornego
• doniczek
• szkła okularowego
• ekranów i lamp telewizyjnych
Uwaga! W niektórych miejscach są oddzielne pojemniki na szkło kolorowe (gdzie wrzucamy zielone i brązowe szkło) oraz na bezbarwne!
Nie tłucz szkła przed wrzuceniem do pojemnika, wrzucaj czyste opakowania!
POJEMNIK NA METAL
Tu wrzucam:
• puszki po napojach
• puszki po konserwach
• drobny złom żelazny
• metale kolorowe
• kapsle
Tu nie wrzucam:
• opakowań po aerozolach, czyli np. opakowań po piankach do włosów, lakierach, dezodorantach
• puszek po farbach
• baterii
Zgnieć puszki aluminiowe przed wrzuceniem!