Zdecydowanie, jest taka możliwość. Nie należy tworzyć niczego od nowa. Istnieje już ruch wzywający do użycia siły konsumenckiej przez tych, którzy chcą solidaryzować się z Palestyńczykami i Palestynkami.

 

 

Mowa o globalnym ruchu na rzecz Kampanii BDS czyli Boycott, Divestement and Sanctions (ang. Bojkotu, Dezinwestycji i Sankcji), który zainicjowany został 2005 roku apelem Palestyńczyków, mieszkających na okupowanych terytoriach palestyńskich, w Izraelu oraz w diasporze rozsianej na całym świecie. Wcześniej, bo w 2002 roku, podobny apel wzywający do bojkotu Izraela za łamanie prawa międzynarodowego został opublikowany w „Guardianie” w kwietniu 2002 r. przez 130 postaci świata nauki i kultury w imię solidarności z Palestyńczykami.[1] W drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych także izraelskie grupy na rzecz pokoju wzywały do bojkotu izraelskich produktów z osiedli żydowskich.

 

Kampania BDS (www.bdsmovement.net) stała się przez ostatnie lata stałym elementem etycznego konsumeryzmu[2], skupiającego swoją uwagę na poszanowaniu praw człowieka i politycznego wpływu korporacji, które swoimi działaniami wspierają reżimy łamiące nagminnie prawa człowieka.

 

Działacze i aktywiści ruchu BDS wzywają Izrael do:

- zakończenia okupacji i kolonizacji ziem okupowanych od 1967 roku oraz zlikwidowania muru,

- rozpoznania fundamentalnych praw arabsko-palestyńskich obywateli Izraela na zasadzie równości,

- uszanowania, ochrony i wsparcia prawa uchodźców palestyńskich do powrotu do swoich domów i własności, jak wskazano w rezolucji ONZ 194[3].

 

 

Kampania wskazuje na formy zaangażowania się na każdym poziomie działalności ludzkiej, indywidualnym (konsumenckim lub zawodowym), gospodarczym i państwowym. Jest to możliwość dla każdego i każdej do wybrania najwłaściwszej formy działania.

 

* Bojkot, do którego wzywa BSD, dotyczy zarówno produktów i firm, międzynarodowych jak i izraelskich, które czerpią swoje zyski z łamania praw Palestyńczyków. Bojkot oznaczać może także zaprzestanie współpracy na płaszczyźnie sportu, kultury czy uniwersytetu i instytucji badawczych[5]. Co ważne podkreślenia, bojkot ten nie dotyczy indywidualnych osób, lecz wzywa do zaprzestania systemowej współpracy między instytucjami.

* Dezinwestycje oznaczają w tym przypadku wezwanie korporacji czy instytucji, aby ich portfele inwestycyjne czy fundusze emerytalne na uniwersytetach nie były użyte do finansowania przedsiębiorstw wspierających okupację. Ma to na celu zachęcenie firm do korzystania z ich wpływu gospodarczego na Izrael by zakończyć systemową opresję Palestyńczyków.

* Sankcje są kluczowym elementem ukazującym brak poparcia jednego państwa lub grupy państw dla działań innego państwa. Jest to jedna z form kontroli porządku międzynarodowego, aby państwa przestrzegały zasad prawa międzynarodowego. Udział Izraela w wielu forach międzynarodowych i dyplomatycznych umożliwia zastosowanie tego narzędzia. Chodzi o ujawnienie i nazwanie po imieniu zbrodni wojennych i naruszeń wielu konwencji, jakich dopuszcza się Izrael. Pomimo wielokrotnych nawoływań i wezwań ze strony ONZ, organizacji pozarządowych czy ekspertów i obywateli, tylko nieliczne państwa odpowiedziały sankcjami i dyplomatycznym bojkotem.

 

 

Amerykańska firma Hewlett Packard wspiera swoimi produktami wiele praktyk okupacyjnych Izraela, stanowiących pogwałcenie międzynarodowego prawo humanitarnego. Okupacja z całą swą uciążliwością nie miałaby racji bytu, gdyby nie codzienna kontrola i nadzór nad przepływem ludności palestyńskiej. Aktywność swoją w Izraelu, HP rozpoczęło już w 1957 roku, jako odział Motoroli w tym kraju. HP jest drugim co do wielkości inwestorem w Izraelu i ich zaangażowanie rośnie według informacji na stronie izraelskiego Ministerstwa Gospodarki.

 

HP jest odpowiedzialny między innymi za stworzenie i dostarczenie Izraelowi systemu BASEL czyli biometrycznego systemu kontroli dostępu Palestyńczyków do Wschodniej Jerozolimy (nie uznanej przez społeczność międzynarodowej za część Izraela, pomimo jej aneksji) czy innych obszarów okupowanych, poza ich miejscem zamieszkania. BASEL[6] jest zainstalowany na przejściach kontrolnych (ang. checkpoints), które ograniczają możliwość przemieszczania się ludności palestyńskiej na terytoriach okupowanych. Przejścia, są nie tylko umieszczane na linii rozejmu z 1967 r. (tymczasowej granicy) pomiędzy Izraelem a okupowanymi terytoriami Palestyny, lecz w ramach samego okupowanego Zachodniego Brzegu, utrudniając codzienne podróżowanie, dotarcie do szkół, szpitali, czy bliskich. W wyniku stosowania checkpointów wewnątrz Zachodniego Brzegu, armia izraelska ma kontrolę nad przepływem ludności. W ten sposób zostało całkowicie odizolowane palestyńskie miasto Betlejem, do którego można się dostać tylko przez owe przejścia kontrolne, mimo, że miasto leży w głębi Zachodniego Brzegu, a nie w Izraelu.

 

Taka wewnętrzna ingerencja jest jedną z metod ochrony osadników żydowskich, tworzących kolonie wewnątrz okupowanych terytoriów, co jest stwierdzonym przez Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości naruszeniem prawa międzynarodowego, m.in. zasad zawartych w IV Konwencji Genewskiej, regulującej m.in. prawa i obowiązki okupanta[7]. W związku z istnieniem osiedli żydowskich tworzone są wokół nich strefy buforowe, z których wysiedlana jest ludność palestyńska, budowane są drogi, do wyłącznego użytku osadników, które szatkują Zachodni Brzeg na zespół odseparowanych od siebie wysepek. Uniemożliwia to budowanie jakiekolwiek jedności czy państwowości palestyńskiej, podważając tym samym ustalenia i założenia negocjacji pokojowych.

 

HP wygrało także kontrakt na wyprodukowanie 5 milionów biometrycznych dowodów osobistych, które pozwalają na określenie przynależności etnicznej i religijnej, według której przyznawane są przywileje lub są ograniczane. Firma realizowała także wiele kontraktów dla armii izraelskiej i floty, która kontroluję wybrzeże zablokowanej Strefy Gazy. O zbrodniach marynarki izraelskiej w trakcie poszczególnych operacji wojskowych „Operacja Płynny Ołów”, „Blokada Gazy” czy atak na Flotyllę Wolności, pisała Amnesty International w swoich raportach, podobnie jak o naruszeniach wielu konwencji chroniących prawa człowieka na okupowanych terytoriach.[8]

 

To, co warto podkreślić, ograniczenie wolności przemieszczania się i dostępu na Zachodnim Brzegu oraz blokada Strefy Gazy są formą zastosowania kary zbiorowej odpowiedzialności. Ograniczają możliwość pracy, handlu, jakiegokolwiek wzrostu gospodarczego. Takie ograniczenia ekonomiczne zwiększają bezrobocie, ograniczają możliwości rozwoju lokalnej przedsiębiorczości, obniżają poziom Produktu Krajowego Brutto, zmniejszają pensję i skutkują biedą.

Każdy i każda może zdecydować się na bojkotowanie produktów HP, jak laptopy, drukarki czy kartridże.

Można podpisać także petycję wzywającego Dyrektora Generalnego HP do rezygnacji ze współpracy z Izraelem, na stronie Global Exchange - http://www.globalexchange.org/economicactivism/hp/joinus.

 

Biorąc pod uwagę odpowiedzialną społecznie i środowiskowo politykę firmy, którą chwali się na swojej stronie internetowej[9], należałoby bliżej przyjrzeć się, co kryje się za inwestycjami firmy i jaki rodzaj działalności wspieramy kupując jej produkty.

 

Anna Paluszek – zaangażowana od lat w ruch etycznego konsumeryzmu (przede wszystkim w działania Clean Clothes Polska) oraz działania z zakresu edukacji globalnej. Od 2 lat mieszka w Jerozolimie Wschodniej. Pracowała przez rok na Zachodnim Brzegu w ramach projektu wodno-sanitarnego. Obecnie współpracuje z różnymi organizacjami z Polski i Palestyny oraz prowadzi własne badania na miejscu.

 

---