Międzynarodowa Rada Przemysłu Zabawkarskiego (International Council of Toy Industry, ICTI) opracowała wspólny kodeks postępowania dla całej branży zabawkarskiej. Niestety, ani kodeks ani system kontrolowania fabryk nie sprawdzają się w praktyce. Sytuacja pracowników w fabrykach certyfikowanych przez ICTI niekoniecznie jest lepsza, niż w innych.
Sam kodeks jednak nie wystarcza. Oprócz tego, że przepisy są zapisane, ich przestrzeganie musi być kontrolowane. Dlatego ICTI wdrożyła proces CARE (Caring, Awareness, Responsibility, Ethical). Jego zadaniem jest zapewnienie „bezpiecznych i humanitarnych miejsc pracy dla pracowników fabryk produkujących zabawki na całym świecie” (
www.icti-care.org).
Proces ICTI CARE polega na tym, że:
- fabryki zgłaszają się po certyfikat spełniania wymogów kodeksu
- audytorzy wyznaczeni przez ICTI wizytują fabryki
- jeśli zauważają nadużycia, wskazują je kierownictwu fabryki i polecają podjąć działania naprawcze, następnie po określonym czasie ICTI ponownie wysyła audytorów do fabryki żeby sprawdzili, czy sytuacja uległa poprawie
- jeśli stwierdzają, że fabryka działa zgodnie z przepisami kodeksu, nadają jej certyfikat ICTI CARE
- 2102 fabryk jest zarejestrowanych w procesie, a 1054 uzyskało już certyfikat.
Celem jest, aby producenci zabawek zlecali produkcję wyłącznie fabrykom, które uczestniczą w procesie ICTI CARE. Firmy biorące udział w tym procesie deklarują, że od wskazanej przez siebie daty będą współpracować wyłącznie w dostawcami posiadającymi certyfikat ICTI CARE.
Kodeks ICTI określa m.in. że:
- czas pracy oraz wynagrodzenia muszą pozostawać w zgodzie z lokalnym prawem
- nie jest wykorzystywana praca dzieci
- praca nie jest przymusowa, pracownicy mogą opuścić miejsce pracy po zakończeniu zmiany, a strażnicy są zatrudnieni wyłącznie do pilnowania bezpieczeństwa
- pracownikom przysługuje urlop chorobowy i macierzyński zgodnie z lokalnym prawem
- pracownicy mogą zbiorowo reprezentować swoje interesy
- fabryka zapewnia bezpieczne warunki pracy na poziomie określonym przez lokalne przepisy lub wyższym
- zakład produkcji jest odpowiednio oświetlony i wentylowany, a wyjścia awaryjne są zawsze dostępne
- dostępna jest odpowiednia opieka medyczna w przypadkach urazu przy pracy, a wyznaczeni pracownicy są przeszkoleni w udzielaniu pierwszej pomocy
- drugi ewakuacyjne są odpowiednio oznaczone, a pracownicy są przeszkoleni w ewakuacji w razie alarmu
- wyposażenie ochronne jest dostępne dla pracowników i wiedzą oni, jak go używać
- zabezpieczenia maszyn odpowiadają lub przewyższają lokalne normy prawne
- są zapewnione warunki do spożywania posiłków i spędzania przerw
- zakład jest wyposażony w odpowiednią ilość toalet, które spełniają lokalne standardy sanitarne
- jeśli fabryka zapewnia pracownikom zakwaterowanie, pokoje i łazienki muszą odpowiadać podstawowym potrzebom oraz spełniać lokalne normy
- nie są stosowane psychiczne ani fizyczne kary
Celem kodeksu jest ustanowienie standardów działania, edukacja, zachęta by firmy zobowiązywały się do etycznej produkcji, a nie karanie.
Mocne strony ICTI CARE:
- jednolity kodeks postępowania dla całej branży to dobry pomysł!
- fakt, że kodeks jest powiązany z systemem certyfikacji sprawia, że jest on dużo bardziej skuteczny
- audytorzy fabryk są wyznaczani przez ICTI, dzięki czemu fabryki nie mogą korzystać ze „swoich” audytorów, z którymi mogą się dogadywać
- od 2007 pracownikom fabryk uczestniczących w procesie CARE rozdawane są karty, na których wypisane są ich prawa zgodnie z kodeksem ICTI, zgodnie z chińskim Prawem Pracy i informacje o organach przedstawicielstwa pracowników w ich zakładzie
Słabe strony ICTI CARE:
- od 2006 r. przeprowadzono 135 niezapowiedzianych „dodatkowych” kontroli, z których praktycznie wszystkie wskazały, że fabryki oszukały audytorów!
- poddostawcy fabryk współpracujących z markowymi firmami nie są objęci procesem CARE – co sprawia, że te ostatnie chętnie podpisują kontrakt z modelową fabryką z certyfikatem, a tymczasem większość produkcji odbywa się w „fabrykach ukrytych z cieniu”, w których dochodzi do poważnych nadużyć
- rada i zarząd ICTI CARE Foundation składają się głównie z przedstawicieli przemysłu zabawkarskiego, nie ma wśród nich przedstawicieli organizacji zajmujących się prawami człowieka, przedstawicieli związków zawodowych ani specjalistów od prawa pracy
- proces nie jest transparentny – informacje, w jakim stopniu dana firma zaopatruje się u certyfikowanych dostawców nie są upubliczniane
