Na to pytanie spróbowała odpowiedzieć Kampania
Kupuj Odpowiedzialnie Buty (ang. Change Your Shoes), która w 2016 roku przebadała
23 najbardziej rozpoznawalne firmy obuwnicze pod kątem ich działań na rzecz przestrzegania praw człowieka w łańcuchach dostaw.
12 z nich wypełniło kwestionariusz z pytaniami o kwestie płac dla pracowników, standardy BHP i ochrony środowiska oraz transparentność działań. Na potwierdzenie udzielanych odpowiedzi firmy przesyłały dodatkową dokumentację. Otrzymane informacje zostały zanalizowane i ocenione.
Noty przyznawane firmom:
NIE MAJĄ NIC DO POWIEDZENIA: Firmy, które nie odpowiedziały i nie wypełniły kwestionariusza.
OCIĄGAJĄ SIĘ: Firmy, które nie przedstawiły właściwie żadnych dowodów ani na respektowanie praw człowieka wśród pracowników, ani na działanie szeroko zakrojonych procesów należytej staranności w zakresie praw człowieka.
PODEJMUJĄ WYSIŁKI: Firmy, które wspominają o pracy na rzecz należytej staranności w zakresie praw człowieka i uznają jej istotność, ale na razie nie przedstawiły wielu dowodów na w pełni wdrożoną, wyczerpującą metodę działania w tej kwestii. Wszystkie te firmy wypełniły kwestionariusz.
NA DOBREJ DRODZE: Firmy przedstawiły pewne, choć jeszcze niewystarczające dowody na istnienie procesów należytej staranności w zakresie praw człowieka, w znacznej mierze włączonych w całość działalności biznesowej.
ROBIĄ POSTĘPY: Firmy przedstawiają dowody na przeprowadzanie procesów należytej staranności w zakresie praw człowieka w całym łańcuchu dostaw i stale dostosowują praktyki biznesowe, tak by rozpoznawać negatywny wpływ na prawa człowieka i respektować prawa pracownicze. Takie firmy rozliczają się ze swoich sposobów zaradzenia negatywnym skutkom dla praw człowieka.
Chcesz wiedzieć jak radzi sobie Twoja ulubiona marka? Przeczytaj:
Podsumowanie wyników badań:
- Struktura łańcucha dostaw stwarza dobre warunki do działań w ramach należytej staranności w zakresie praw człowieka: w przypadku większości firm strukturę łańcucha dostaw oceniono jako rozsądną, stwarzającą dobre warunki do konstruktywnych działań w ramach należytej staranności w zakresie praw człowieka. 7 spośród 12 firm produkuje część butów we własnych zakładach produkcyjnych. Jedna lokuje całość produkcji we własnych fabrykach. Większość firm ogranicza liczbę dostawców. 3 z 12 badanych firm prowadzą całą lub większość produkcji obuwia w Europie. Osiem produkuje większy procent butów w Azji.
- Brak transparentności: Tylko 12 z 23 wytypowanych firm wzięło udział w badaniu. Większość nie wywiązała się ze swojego obowiązku wyjaśnienia, jak poradzono sobie z negatywnymi aspektami. Jedynie 9 z 23 firm publikuje raport dotyczący odpowiedzialności społecznej i ekologicznej.
- Odpowiedzialność za minimalizowanie liczby naruszeń spada głównie na partnerów biznesowych: niewiele z badanych firm przedstawiło dowody na wspólne minimalizowanie naruszeń praw pracowniczych czy działania naprawcze w tym zakresie w produkcji skór i obuwia.
- Nie zapewnia się godnych płac w krajach producenckich: tylko jedna firma zobowiązuje swoich partnerów biznesowych do zapewnienia godnych płac, a żadna z 12 firm, które odpowiedziały na naszą ankietę, nie zapewnia, by pracownicy w ich łańcuchach dostaw otrzymywali godną płacę.
- Nie zapewnia się bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP): zwłaszcza negatywne skutki warunków pracy w garbarniach nie są czynnie i z należytą starannością sprawdzane i redukowane. Z niniejszego badania wynika, że odpowiedzialność za zapewnienie BHP i redukowanie naruszeń spada w całości na partnerów biznesowych marek obuwniczych. Większość wskazanych przez firmy praktyk wdrażania i monitorowania stosowania środków mających chronić pracowników jest nieprzekonująca.
- Nie promuje się wolności zrzeszania się i negocjowania umów zbiorowych: z badania wynika, że prawie nigdzie w działalność biznesową nie są włączane skuteczne praktyki mające aktywnie promować wolność zrzeszania się pracowników i negocjowanie umów zbiorowych na szczeblu dostawców. Tylko jedna z sześciu firm produkujących buty w Indonezji podpisała tam Protokół w sprawie wolności zrzeszania się („Freedom of Association Protocol”).
- Słaba ochrona grup szczególnie wrażliwych: badanie wskazuje na wysokie ryzyko, że grupy szczególnie wrażliwe, takie jak pracownicy migracyjni czy nakładczy (pracujący w domu), nie są ani rozpoznane, ani chronione.
- Niewiele inicjatyw mających na celu poprawę warunków pracy: sektor obuwniczy jako całość dopiero zaczyna działania w zakresie odpowiedzialności społecznej w łańcuchach dostaw. Chociaż w branży powstało wiele inicjatyw na rzecz produkcji przyjaznej dla środowiska i dla konsumenta, inicjatywy na rzecz ochrony pracowników w globalnych łańcuchach dostaw wciąż sa rzadkością.
