Własne konto to także niezła okazja aby nauczyć się rozsądnego gospodarowania oszczędnościami i korzystania z nowoczesnych usług bankowych – w tym używania karty!
Większość banków posiada coraz to bardziej zaawansowane technologicznie usługi finansowe dla młodzieży. Jest to pewnego rodzaju sposób na wychowanie sobie przyszłych klientów. Bank dobrze wie, że jeśli teraz mu zaufamy, to w przyszłości będziemy powierzać mu swoje oszczędności czy zaciągać kredyty.
W Polsce jest ponad 600 banków. Każdy z nich oczywiście chce abyśmy to właśnie z jego oferty skorzystali. Wiadomo, jedne oferty są bardziej, inne mniej korzystne. Zakładając własne konto, musimy przede wszystkim zastanowić się, na jakich usługach bankowych najbardziej nam zależy!
Może najważniejsze dla nas to móc swobodnie korzystać z bankomatu? W takim przypadku konieczne jest, aby bank miał solidną sieć własnych bankomatów – zazwyczaj tylko w takich nie pobiera prowizji.
A może chcemy korzystać z usług bankowych jedynie drogą elektroniczną – przez Internet, telefon stacjonarny, bądź komórkę? Wtedy powinniśmy szczególną uwagę zawrócić na wysokość opłat pobieranych za dokonywanie transakcji w ten właśnie sposób.
Zakładając własne konto bankowe pamiętaj, że:
- z usług banku można korzystać dopiero wtedy gdy ma się ukończone 13 lat;
- do założenia konta w banku potrzebna jest zgoda osoby dorosłej – rodzica lub innego prawnego opiekuna;
- umowę z bankiem sporządza się zawsze na piśmie.
Umowa ta jest zazwyczaj bardzo długim i nudnym tekstem, do którego dołączone są jeszcze nudniejsze załączniki, regulaminy, aneksy, tabele opłat i prowizji, w których opisane są dziesiątki różnych zagadnień… Podstawowa zasada – dokładnie i ze zrozumieniem czytajmy wszystko, zanim coś podpiszemy! Zwłaszcza to, co napisane jest najdrobniejszym drukiem, najmniejszymi literkami lub znajduje się w najmniej widocznym miejscu. Pamiętajmy, że każdy złożony przez nas podpis niesie za sobą poważne skutki finansowe. Dziś podpiszemy, a jutro może się okazać, że wyraziliśmy w ten sposób zgodę na bardzo niekorzystne oprocentowanie bądź wysokie prowizje pobierane przy transakcjach. No niestety, banki chcą zarabiać, ale nie pozwólmy przy tym dać się oskubać!
Każda umowa z bankiem musi określać:
- strony umowy
- rodzaj otwieranego rachunku
- walutę rachunku
- czas trwania umowy
- wysokość oprocentowania i przesłanki dopuszczalności jego zmiany przez bank, a także terminy
- wypłaty, postawienia do dyspozycji lub kapitalizacji należnych odsetek o ile strony zastrzegają
- oprocentowanie środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku
- wysokość prowizji i opłat za czynności związane z wykonywaniem umowy oraz przesłanki i tryb ich zmiany przez bank
- formy i zakres rozliczeń pieniężnych dokonywanych na polecenie posiadacza rachunku oraz terminy ich realizacji
- przesłanki i tryb dokonywania zmian umowy
- przesłanki i tryb rozwiązania umowy rachunku bankowego
- zakres odpowiedzialności banku za terminowe i prawidłowe przeprowadzenie rozliczeń pieniężnych oraz wysokość odszkodowania za przekroczenie terminu realizacji dyspozycji posiadacza rachunku.
Jak korzystać z karty bankowej?
Karty stały się najpopularniejszym „produktem” oferowanym przez banki. Ich historia sięga początku XX wieku, jednak w Polsce zadomowiły się dopiero na początku lat 90.
Karty są narzędziem umożliwiającym dokonywanie transakcji bezgotówkowych.
Kartę stanowi standardowy, niewielki kawałek plastiku, posiadający pewne stałe elementy budowy, wśród których należy wymienić:
Na awersie karty:
- wydawcę karty – nazwę i logo banku
- organizację płatniczą w ramach której kartę wydano – odpowiedni symbol i najczęściej hologram
- numer karty (16 cyfr) – pierwsze sześć cyfr (tzw. Bin - bank identification number) oznacza numer banku wydającego kartę oraz organizację płatniczą, do której karta należy
- datę ważności i datę wydania karty
- typ karty – oznaczony symbolem zależnym od organizacji wydającej kartę
Na rewersie karty:
- specjalny pasek z miejscem na wzór podpisu posiadacza karty
- czarny pasek magnetyczny – zakodowane są w nim informacje niezbędne do dokonania transakcji, odczytywane przez specjalne terminale
Istnieje kilka rodzajów kart: kredytowe, debetowe, bankomatowe i płatnicze.
O wydanie karty płatniczej mogą się ubiegać wszyscy posiadacze rachunków bankowych.
Z teoretycznego punktu widzenia, karta ta służy tylko do dokonywania płatności w sklepach, a nie operacji w bankomatach, więc nie musi mieć PINu. W praktyce takie karty właściwie nie istnieją, a określenie "karta płatnicza" często jest używane jako synonim wszystkich kart bankowych, za pomocą których można podejmować gotówkę z bankomatu lub dokonywać bezgotówkowych płatności w sklepach.
Korzystanie z karty jest bardzo wygodne. Kartą zapłacimy praktycznie wszędzie, a jeśli trafi nam się sklep, który zażąda gotówki, bez problemu wypłacimy pieniądze w bankomacie. W Polsce działa ich już blisko 9000! W dodatku korzystanie z karty jest znacznie bezpieczniejsze od noszenia dużych sum w portfelu.
Pamiętajmy, że dostając „własną” kartę, nie stajemy się tak naprawdę jej właścicielami, lecz posiadaczami. Właścicielem karty zawsze pozostaje jej wydawca – najczęściej bank. To on decyduje o losie karty i to on w pewnych okolicznościach może nawet zakazać nam jej używania.
O czym trzeba pamiętać korzystając z karty?
- Nie trzymaj kodu PIN zanotowanego w tym samym miejscu, w którym przechowujesz kartę, np. w portfelu – karta i PIN powinny być oddzielone od siebie!
- Najlepiej naucz się kodu PIN na pamięć!
- Nie udostępniaj kodu PIN osobom trzecim: kolegom, znajomym itd.!
- Korzystając z bankomatu zawsze dbaj o to, by nikt nie zobaczył twego PINu!
- Nie rozstawaj się z kartą dokonując zakupów. Sprzedawca lub kelner w restauracji nie może z nią odchodzić od ciebie!
- Gdy otrzymujesz potwierdzenie zapłaty, zawsze sprawdzaj czy kwota na nim wydrukowana zgadza się z wartością wydatków. Potwierdzenie przechowuj do czasu, aż otrzymasz wyciąg z banku. Tylko w ten sposób możesz zgłosić w banku reklamację!
Co zrobić gdy stracimy kartę?
Jeżeli zgubimy kartę lub zostanie nam ona skradziona, musimy natychmiast powiadomić o tym nasz bank, w celu zastrzeżenia karty. Im szybciej to zrobimy, tym mniejsze straty poniesiemy. Możemy to zrobić telefonicznie. Dlatego zawsze warto mieć pod ręka numer telefonu do banku lub całodobowej infolinii.
Kto ponosi odpowiedzialność za skradzioną nam kartę?
Jeżeli złodziej dokona transakcji zanim powiadomimy o kradzieży bank, będziemy musieli ponieść straty w kwocie odpowiadającej równowartości 150 euro. Powyżej tej kwoty za straty odpowiada bank.
Bank odpowiada także wtedy, gdy transakcji tych dokonano po zgłoszeniu utraty karty oraz wtedy, gdy bank lub sprzedawca zaniedbali swoich obowiązków, np. dokładnego sprawdzenia podpisu.
Pamiętajmy, że w sytuacji, gdy my przyczynimy się do utraty karty – np. poprzez nieprawidłowe jej przechowywanie, wtedy tylko my będziemy obciążeni kosztami użycia karty przez inną osobę.
