W badaniach przeprowadzonych w ramach ogólnoeuropejskiego projektu LIFE AskReach w niezależnych laboratoriach przenalizowano 33 próbki wyrobów: sztuczne choinki (15), bombki (11) i lampki choinkowe (7). Wykonano badania na obecność substancji wzbudzających szczególnie duże obawy (SVHC), takich jak plastyfikatory, opóźniacze spalania, ołów i parafiny chlorowane.
Wszystkie chemikalia wykryte w tych testach są substancjami zaburzającymi gospodarkę hormonalną. Niektóre z nich są sklasyfikowane jako substancje mające toksyczny wpływ na płodność, część z nich to substancje trwale utrzymujące się w środowisku – stwierdzono ich obecność w miejscach położonych bardzo daleko od miejsca pochodzenia, m.in. w organizmach zwierząt arktycznych, a nawet w mleku kobiet karmiących.
Zgodnie z prawem, producent ma obowiązek informacji o zawartości SVHC w swoich wyrobach, jeśli zostanie o to zapytany. Żadna z badanych firm nie spełniła tego obowiązku. Kilka odpowiedziało, że ich wyroby nie zawierają szkodliwych związków chemicznych, niezgodnie z prawdą. Te wyniki pokazują, że w firmach świadomość dotycząca obowiązku informowania wciąż jest bardzo niska.
W ramach projektu LIFE AskREACH powstała aplikacja Pytaj o chemię, dzięki której, skanując kod kreskowy produktu, każdy może w łatwy sposób wysłać do producenta zapytanie o obecność SVHC w jego wyrobie.
Aplikację można pobrać w sklepach Google Play i App Store.
Spodziewamy się, że jeśli świadomi konsumenci zaczną pytać firmy o obecność chemikaliów w produktach, doprowadzi to do zmiany podejścia producentów i poszukiwania przez nich bezpieczniejszych alternatyw, a w konsekwencji do zaprzestania stosowania SVHC.
>> Jeżeli chcesz dowiedzieć więcej na temat naszej apki oraz toksycznych chemikaliów w Twoim domu zajrzyj do naszego PRZEWODNIKA DLA KONSUMENTÓW.
Dlaczego niektóre substancje, znalezione w badanych produktach są tak niebezpieczne? Poniżej przestawiamy właściwosci analizowanych chemikaliów:
DecaBDE – opóźniacz spalania, który występuje w obudowach i izolacji przewodów starych urządzeń elektrycznych i elektronicznych, a dziś można go znaleźć w tworzywach z recyklingu, stosowanych w wielu produktach konsumenckich. Stwierdzono, że zaburza czynność tarczycy oraz powoduje zaburzenia neurologiczne i deficyty uwagi u dzieci.
Ftalany – estry kwasu ftalowego, czyli ftalany, to grupa 40 substancji chemicznych. Są stosowane głównie jako plastyfikatory w produkcji PVC (PCW), ale wykryto je także w kosmetykach i farbach. Niektóre nie są szkodliwe, ale część ma negatywny wpływ na zdrowie (na układ hormonalny, rozrodczy i odpornościowy). Dlatego w UE ich stosowanie w kosmetykach, zabawkach i produktach dla dzieci jest zakazane (dotyczy to substancji: DEHP, DBP, BBP, DiNP, DnOP, DiDP).
DEHP – DEHP jest stosowany zwłaszcza jako plastyfikator w produktach z tworzyw sztucznych, możemy go jednak znaleźć także w wielu innych artykułach (od mydeł w płynie po amunicję). 90% DEHP używanego w Unii Europejskiej wykorzystuje się do produkcji plastyfikowanego PVC. DEHP może stanowić do 40% (a w niektórych przypadkach nawet więcej) gotowego produktu z PVC. DEHP może się bioakumulować w łańcuchach pokarmowych; wiąże się z tkanką tłuszczową. Dla ludzi najbardziej niebezpieczne jest spożywanie DEHP w jedzeniu. Ftalan ten jest zaliczany do substancji prawdopodobnie rakotwórczych dla człowieka (grupa 2B według Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem, IARC), ogranicza płodność, uszkadza układ hormonalny i powoduje mutacje płodu.
SCCP – parafiny chlorowane już w niskich stężeniach są toksyczne dla organizmów wodnych, a także zaburzają gospodarkę hormonalną i podejrzewa się, że są rakotwórcze dla człowieka. Są stosowane jako środki zmiękczające i opóźniacze palenia w produktach z PVC, ale przede wszystkim służą jako smary w cięciu metalu. W 2017 roku rządy państw uzgodniły umieszczenie SCCP w konwencji sztokholmskiej w sprawie TZO, aby wyeliminować je z produkcji i stosowania na całym świecie. Oznacza to, że należą do najgroźniejszych używanych obecnie chemikaliów.
______________________________________________________________________________________________
Badania przeprowadzono w ramach projektu LIFE AskREACH (numer: LIFE16 GIE/DE/00738), który jest finansowany przez unijny program LIFE oraz dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za Informacje i poglądy przedstawione w niniejszym materiale odpowiada wyłącznie Fundacja Kupuj Odpowiedzialnie i niekoniecznie odzwierciedlają one oficjalną opinię Unii Europejskiej oraz projektu LIFE AskREACH.