W ramach ogólnoeuropejskiej kampanii
#KlimatNaZmiany opublikowaliśmy raport:
Co młodzież mówi o zmianach klimatu? Wyniki sondażu. Opiera się on na wynikach badania przeprowadzonego przez Ipsos między 29 października a 19 listopada 2020 roku wśród młodych ludzi (w wieku od 15 do 35 lat) w 23 krajach europejskich, w tym w Polsce. Młodzież była pytana o swoją wiedzę, opinie i odczucia związane ze zmianami klimatu i migracjami klimatycznymi. Raport zawiera podsumowanie sondażu ogólnoeuropejskiego i na tym tle bardziej szczegółowo przedstawia wyniki badań wśród polskiej młodzieży.
Na podstawie przeprowadzonych badań sformułowaliśmy postulaty kampanii #KlimatNaZmiany dotyczące przyśpieszenia neutralności klimatycznej UE, przejścia do gospodarki odpowiedzialnej ekologicznie i społecznie, zapewnienia wsparcia krajom dotkniętym zmianami klimatu i ochrony migrantów klimatycznych oraz umożliwienie młodzieży udziału w podejmowaniu decyzji politycznych. Petycja zostanie przekazana przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen.
Zmiany klimatu a zrównoważony rozwój
83% młodych Europejczyków uważa, że zmiany klimatu są powodowane działalnością człowieka. Ponadto 65% europejskiej młodzieży uważa także, że zmiany klimatu wpłyną też na nich osobiście. Młodzież wyraźnie domaga się działań ze strony rządów. 70–75% młodych Europejczyków (74% w Polsce) uważa, że jeśli plany rządu nie obejmują przeciwdziałania zmianom klimatycznym, wpływa to negatywnie na gospodarkę. Aż 76% młodych ludzi w Polsce twierdzi, że głosowało lub głosowałoby na polityków, którzy traktują te problemy priorytetowo. Młodzi Polacy wydają się też być krytycznie nastawieni do obecnego modelu ekonomicznego: 80% łączy zachowania konsumpcyjne z degradacją środowiska, a 65% zgadza się ze stwierdzeniem, że model ekonomiczny faworyzuje osoby bogate i wpływowe. Znaczna część młodych ludzi w Europie uważa, że największą odpowiedzialność za walkę ze zmianami klimatu ponoszą biznes i przemysł (52%) oraz rządy krajów (49%). Jednocześnie młodzi Europejczycy (w tym Polacy) czują się osobiście odpowiedzialni: 34% z nich twierdzi, że główną odpowiedzialność za zwalczanie tych zmian ponoszą oni sami. Trzy czwarte (77%) zgadza się, że nasze społeczeństwo nie może trwać przy swoich nawykach konsumpcyjnych, jeśli chcemy chronić środowisko naturalne.
Zmiany klimatu a migracje
Świadomość dotycząca migracji klimatycznych jest niska – 76% młodych Polaków słyszała niewiele lub nie słyszała zupełnie nic na temat „migrantów klimatycznych”, to więcej niż średnia wśród młodych Europejczyków (68%). Jednocześnie 71% europejskiej młodzieży zgadza się, że ludzie powinni być w stanie migrować do ich kraju, aby uciec przed wojnami i konfliktami zbrojnymi. Odsetek młodych Europejczyków, którzy podobnie przychylnie powitaliby migrantów klimatycznych, jest mniejszy, ale i tak stanowi większość: 55% badanych zgadza się, że ludzie powinni być w stanie migrować do ich kraju, aby uciec przed ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi i zmianami w środowisku. Ponadto, 50% młodych mieszkańców Europy (51% w Polsce) zgadza się, że migrantom klimatycznym powinno się zapewnić taką samą ochronę prawną jak ludziom uciekającym przed wojną lub prześladowaniem, a tylko jedna piąta (21%) się z tym nie zgadza.
Przekonania a działania
Mimo, że tak zdecydowana większość młodzieży uważa, że do zatrzymania zmian klimatu konieczna jest zmiana naszego stylu życia, tylko jedną piątą (19%) młodych Europejczyków (w Polsce 14%) można uznać za bardziej zmotywowanych do prowadzenia zrównoważonego ekologicznie trybu życia, na podstawie ich odpowiedzi. Pozostałych można scharakteryzować jako średnio zmotywowanych (66%) i mniej zmotywowanych (19%). Wyniki ankiety wskazują, że istnieje silny związek między poziomem motywacji do prowadzenia zrównoważonego trybu życia a świadomością na temat zmian klimatu i migracji klimatycznej, a także gotowością do zaangażowania się i podejmowania działań dotyczących tych problemów. Na przykład ci młodzi Europejczycy, którzy są bardziej zmotywowani do zrównoważonego ekologicznie trybu życia, częściej uważają zmiany klimatu za jeden z najpoważniejszych problemów dotykających całego świata (60% wśród bardziej zmotywowanych w porównaniu z 34% procentami wśród mniej zmotywowanych).
Rola mediów
Wyniki dotyczące korzystania z mediów przez młodych Europejczyków nie przyniosły większych niespodzianek. Zdecydowana większość badanych korzysta z internetu (90%) i mediów społecznościowych (80%) prawie codziennie lub codziennie. Dość nieoczkiwane, aż 66% codziennie lub prawie codziennie ogląda telewizję. Słuchanie radia i czytanie prasy drukowanej (w tym wersji cyfrowych) jest mniej częste. Warto zauważyć, że kanały internetowe i media społecznościowe, z których młodzi Europejczycy czerpią większość informacji w ogóle, to nie te same kanały, z których uzyskują najwięcej informacji o zmianach klimatu, migracji i migracji klimatycznej – w przypadku tych tematów głównym źródłem jest telewizja, chociaż zaraz za nią plasują się media społecznościowe i internetowe witryny informacyjne. Młodzi ludzie są dość zaangażowani w korzystanie z mediów społecznościowych w omawianych tu kwestiach. Od około jednej piątej do jednej trzeciej badanych przesyła dalej lub udostępnia stworzone przez innych treści na temat zmian klimatu (24%), migracji (29%) i migracji klimatycznej (17%).
___________________________________________________________________________________________________________
Kampania jest realizowana w ramach projektu #KlimatNaZmiany (ang. „End Climate Change, Start Climate for change #ClimateOfChange – A Pan-European campaign to build a better future for climate-induced migrants, the human face of climate change”) nr CSO-LA/2019/410-153, współfinansowanego ze środków Komisji Europejskiej oraz dotacji NIW-CRSO w ramach Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030 PROO.