Raport Ku gospodarce dobrostanu opracowali partnerzy kampanii #KlimatNaZmiany, w szczególności Oxfam Germany i European Environmental Bureau. Fundacjia Kupuj Odpowiedzialnie jest polskim partnerem kampanii.

 

 

Z rekomendacji zawartych w raporcie wynikają postulaty kampanii #KlimatNaZmiany dotyczące przyśpieszenia neutralności klimatycznej UE, przejścia do gospodarki odpowiedzialnej ekologicznie i społecznie, zapewnienia wsparcia krajom dotkniętym zmianami klimatu i ochrony migrantów klimatycznych oraz umożliwienie młodzieży udziału w podejmowaniu decyzji politycznych. Petycja zostanie przekazana przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen.
 

 

 

Raport identyfikuje trzy przyczyny źródłowe: dawne i obecne niesprawiedliwości między krajami i wewnątrz krajów, pogłębiająca się koncentracja władzy gospodarczej i politycznej oraz skupienie się na wzroście gospodarczym i strukturalna zależność od tego wzrostu.

 

 

To, w jaki sposób my, Polacy oraz szerzej - europejscy obywatele i obywatelki, kierujemy naszą gospodarką, i co wolno, a czego nie wolno korporacjom mającym siedzibę w UE, wpływa na życie i źródła utrzymania ludzi oraz stan przyrody na całym świecie. W Unii Europejskiej żyjemy tak, jakbyśmy mieli do dyspozycji nie jedną planetę, a 2,8 Ziemi. Nadmierna konsumpcja w Europie i innych regionach o wysokim dochodzie napędza degradację środowiska w innych częściach świata, co prowadzi do utraty środków do życia przez dużą liczbę ludzi w mniej uprzywilejowanych krajach.

 

 

Kryzysów ekologicznych, przed którymi stoimy, nie da się oddzielić od nierówności ekonomicznych, społecznych i politycznych. Osoby o wysokich dochodach i z dużym majątkiem mają znacznie większy ślad ekologiczny. Widać to wyraźnie w kryzysie klimatycznym: najbogatsze 10% ludności (około 630 milionów) odpowiadało za 52% łącznych emisji dwutlenku węgla w latach 1990–2015. Natomiast najbogatsze 1% (około 63 milionów ludzi) – za 15% łącznych emisji i 9% budżetu węglowego; to dwa razy więcej niż najbiedniejsza połowa ludzkości (około 3,1 mld ludzi). Rola bogatych w globalnym ociepleniu jest tylko symptomem szerszego zjawiska: to ich konsumpcja w znacznej mierze spowodowała kryzysy ekologiczne, których rozwiązanie leży głównie w ich rękach. Tymczasem setki milionów ludzi wciąż cierpią skrajne ubóstwo i są w pierwszym rzędzie narażone na negatywne skutki zmian klimatycznych.

 

 

Negatywny wpływ nieodpowiedzialnej produkcji na środowisko naturalne oraz zmiany klimatu widoczny jest w wielu sektorach. Dzisiejsze rolnictwo przemysłowe w znacznym stopniu przyczynia się do globalnego ocieplenia, ma ogromny wpływ na zanieczyszczenie środowiska i krzywdy drobnych rolników. Produkcja odzieży i obuwia pochłania ogromną ilość surowców, generuje olbrzymia ilość odpadów i przynosi też szkodliwe skutki społeczne, obejmujące pracę w niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia warunkach, a nawet pracę przymusową. Negatywne konsekwencje ma też rewolucja cyfrowa: rosnące zapotrzebowanie energetyczne technologii cyfrowych oraz zniszczenia i szkody powodowane przez wydobycie minerałów niezbędnych do ich produkcji.

 

 

Te przykłady wskazują trzy filary, na których musi zostać zbudowany system gospodarczy sprawiedliwy pod względem społecznym i ekologicznym: koniec struktur wyzysku, demokratyzacja gospodarki mniejsze zużycie surowców i uniezależnienie się od potrzeby ciągłego wzrostu. Idee te obrazuje przedstawiony w raporcie model „ekonomii obwarzanka” opracowana przez ekonomistkę Kate Raworth. Zakłada ona stworzeni gospodarki, która zaspokaja potrzeby społeczne i prawach człowieka wszystkich ludzi przy jednoczesnym poszanowaniu granic planety.

 

Te propozycje zmian są szerzej przedstawione w raporcie Ku gospodarce dobrostanu. Zmiany te dotykają kwestii własności i uprzywilejowania, a to rzeczy, których ludzie rzadko zrzekają się dobrowolnie. Nie chodzi więc tutaj tylko o dobór właściwych argumentów czy najbardziej przekonującą analizę. Chodzi także o budowanie przeciwwagi – w sferze politycznej, w dyskursie publicznym i w codziennym życiu. Do tego potrzebne jest społeczeństwo obywatelskie, aktywiści i aktywistki, obywatelki i obywatele, którzy zbiorą się wokół tej wspólnej sprawy. Potrzebne są organizacje, które potrafią razem pracować, tworząc sojusze, a także silne ruchy społeczne, które przygotują grunt pod zmiany, oraz ludzie, którzy się zaangażują.

 

Zachęcamy więc do przyłączenia się do kampanii #KlimatNaZmiany lub do podobnych kampanii i ruchów, które domagają się zmian potrzebnych do budowania gospodarki sprawiedliwej pod względem ekologicznym i społecznym.

 

Więcej o kampanii: www.climateofchange.info

 

__________________________________________________________________________________________________________